Po ustaniu walk z Hannibalem w 201 p.n.e. prawie wszystkie tereny w Italii powróciły pod władzę rzymską. Niektóre za udział w wojnie po stronie Kartaginy zostały ukarane zmianą swojego statusu i konfiskatą ziem zamienianych na ager publicus. Kapua utraciła status municypium i wszystkie swoje grunty, mieszkańcy Bruttium zostali uznani za dediciti – społeczność bez żadnych praw zagwarantowanych traktatami z Rzymem, a połowę ich ziem przejęli Rzymianie. Inne tereny – jak Tarent – zachowały swój status prawny sprzed wojny.
Punktem zapalnym była wciąż Galia Przedalpejska, której mieszkańcy wzięli udział w II wojnie punickiej. Miejscowa ludność celtycka udzieliła Hannibalowi znaczącego wsparcia w czasie wojny, gdyż zwycięstwa kartagińskie oznaczały wyzwolenie jej od ataków legionów. Zwycięstwa Hannibala i jego galijskich sojuszników zainspirowały młodsze pokolenie Galów znad Padu do kontynuowania walki z Republiką po ewakuacji armii kartagińskiej. Jednym z ich dowódców był oficer punicki Hamilkar, który w czasie ostatniej wojny przybył na te tereny. Przez dziesięć lat po jej zakończeniu dowodził oddziałami plemiennymi odpierającymi ataki legionów, pogarszając i tak napięte relacje między Kart Hadeszt a Republiką. Aż do jego śmierci na polu walki władze rzymskie wysyłały skargi do Kartaginy z powodu jego udziału w wojnie przeciw Rzymowi. Władze Kartaginy zaprzeczały, jakoby działania Hamilkara miałyby być przez nie inspirowane.
Wykorzystując wycieńczenie Rzymu wygraną wojną z Hannibalem, plemiona Cenomanów, Bojów i Insubrów zaatakowały w 200 p.n.e. dwie nadrzeczne twierdze – Kremonę i Placencje, zdobywając i niszcząc tą ostatnią. Przez następne dwa lata Galowie odpierali z powodzeniem ataki słabych oddziałów rzymskich, wysyłanych przeciw nim. W 197 p.n.e. Rzymianie dokonali koncentrycznego ataku na nich dwoma armiami konsularnymi. Jedna grupa wojsk przekroczyła Apeniny koło Genui, atakując doliną Padu, druga przekroczyła tę rzekę i nad Mincio rozgromiła główne siły pospolitego ruszenia Cenomanów i Insubrów. W roku następnym armia M. Klaudiusza Marcellusa zadała klęskę Galom nad jeziorem Como. Te niepowodzenia zmusiły Cenomanów i Insubrów do pertraktacji. Obu plemionom pozostawiono ich ziemie, jednak ich przedstawiciele musieli wysyłać w określonych sytuacjach posiłki wojskowe Rzymianom. Inaczej Senat potraktował inne plemię celtyckie – Bojów. W latach 195-192 p.n.e. Rzymianie nie podejmowali przeciw nim zdecydowanych akcji zbrojnych. Dopiero po klęsce zadanej im w 191 p.n.e. przez P. Korneliusza Scypiona Nazykę ich terytorium zostało w połowie skonfiskowane. Część plemienia przeniosła się nad Dunaj, gdzie zamieszkała na terenach współczesnych Czech. Łacińska nazwa tego kraju Bohemia pochodzi właśnie od nazwy plemienia Bojów. Ziemie należące do Bojów zostały podzielone między kolonistów rzymskich i latyńskich. Rzymianie założyli na tych terenach latyńską kolonię w Bononii w 189 p.n.e. oraz kolonie rzymskie w Parmie i Mutinie (183 p.n.e.). Większość terytorium została podzielona na pojedyncze działki ziemi, darowane kolonistom na podstawie indywidualnych nadań (viritane). Większa ich część leżała w dolinie Padu i przylegała do nowych dróg rzymskich. Osiedla kolonistów miały połączenie z takimi arteriami, jak via Aemilia Lepidi, która biegła wysokim nasypem i przedłużała via Flaminia z Ariminum do Placencji.
Galowie byli tylko jednym z ludów z północy Apeninów, z którymi Rzymianie toczyli wojny. Trudniejszym przeciwnikiem byli Ligurowie na północno-zachodnim krańcu Półwyspu Apenińskiego. Przed II wojną punicką Senat nie zwracał uwagi na ziemie przez nich zamieszkałe, od wieków ignorowane ze względu na jałowość gleb i kiepską dostępność. W opinii samych Rzymian Ligurowie uważani byli za dzikusów. Senat ograniczył się do budowy placówek morskich w Genui i Lunie jeszcze przed wojną z Hannibalem oraz konstrukcji w 197 p.n.e. drogi łączącej Genuę z doliną Padu. Jednakże potrzeba zabezpieczenia dróg łączących zachodnie wybrzeże z Galią Przedalpejską oraz szlaków wodnych z Italii do Hiszpanii zmusiła Kwirytów do aktywności na tych terenach. W 187 p.n.e. konsul G. Flaminiusz zbudował drogę łączącą Bononię z doliną Arno, przedłużając dzieło swego ojca – via Flaminia. Od 186 p.n.e. do Ligurii regularnie wysyłano armie konsularne celem zabezpieczania rzymskich szlaków komunikacyjnych i niszczenia ludności miejscowej. Walka w nieznanym i górzystym terenie stanowiła duże wyzwanie dla ciężkozbrojnych legionów, które nie mogły zdławić oporu ruchliwych oddziałów liguryjskich. Armie rzymskie nieustannie ponosiły w walce z nimi porażki, a odnoszone przez legionistów sukcesy przynosiły niewielkie korzyści. Luźna struktura miejscowych plemion powodowała, że Rzymianie musieli zdobywać każdą wioskę osobno. Jednak na skutek konsekwentnej akcji zaczepnej udało się zdobyć Rzymianom wszystkie ostępy górskie lub zamorzyć ludność głodem. W 181 p.n.e. L. Emiliusz Paulus ujarzmił plemię Ingaunów, którego siedziby rozciągały się na zachód od Genui. Rok później armia dowodzona przez dwóch prokonsulów pokonała Apuanów osiedlonych między Genuą a Luną. 40 000 członków tego plemienia przesiedlono w głąb Italii do Samnium. Efektem ujarzmienia Ligurów był awans placówki w Lunie do statusu kolonii w 177 p.n.e., jednakże w przeciwieństwie do Galii Przedalpejskiej Liguria nie stała się od razu obiektem ożywionej akcji osadniczej.
Warto zaznaczyć, że czas zmagań z Ligurami to okres wystąpienia przeciw Rzymowi mieszkańców Korsyki i Sardynii. Korsykanie trudnili się piractwem i współpracowali w tym zakresie z Ligurami. Ich opór złamano w wyniku krótkiej kampanii. Więcej problemów Rzymianom sprawiło powstanie na Sardynii, gdzie armia konsularna Tyberiusza Semproniusza Grakcha przez dwa lata (177-176 p.n.e.) tłumiła opór mieszkańców wyspy. Po ustaniu walk Grakchus wysiedlił większą część miejscowej ludności. Czując się silni na Sardynii i Korsyce, Rzymianie kontrolowali odtąd tylko wybrzeża obu wysp.
Dobre relacje utrzymywał Rzym z Wenetami na północno-wschodniej granicy Italii. W celu jej zabezpieczenia przed wypadami plemion górskich z tej części Alp, założono na tych terenach w 181 p.n.e. dużą kolonię, która dała początek Akwilei. Kontrolowała ona przełęcze w Alpach Julijskich i Karnijskich i pozwalała obserwować lud Istrów trudniący się piractwem. Przeciwko Istrom wysłano wojska A. Manliusza Wulsona celem zastraszenia ich związków terytorialnych. W 178 p.n.e. Wulson przekroczył jednak swe uprawnienia, dokonując ataku na ten lud. W walkach z Istrami Rzymianie początkowo doznawali porażek, jednak po dwóch kampaniach doprowadzili wojnę do końca. Zdobyte tereny nie zostały skolonizowane, jednakże dzięki infiltracji prywatnych osadników rzymskich z czasem zostały scalone z Rzymem.
Działania militarne Rzymian na kierunku północnym, północno-zachodnim i północno-wschodnim Półwyspu miały duże znaczenie dla ich dalszych podbojów w Europie. Wchłonięcie Ligurii ułatwiło komunikację miedzy Galią Przedalpejską a zachodnimi wybrzeżami Morza Śródziemnego. Podbój terenów nad Padem pozwolił oprzeć granicę na Alpach i w przyszłości sięgnąć w kierunku ziem naddunajskich. Działania nad Adriatykiem stanowiły wstęp do dalszych nabytków terytorialnych na ziemiach Ilirów.
