Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Cytaty Marka Aureliusza

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Marek Aureliusz

Marek Aureliusz (Marcus Aurelius Antoninus) żył w latach 121-180 n.e. Był ostatnim z tzw. „pięciu dobrych cesarzy”; nazywany także „filozofem na tronie”. Panował w latach 161 – 180 n.e.

  • „Jest właściwe człowiekowi miłować nawet tych, którzy błądzą. A dzieje się to, gdy się rozważy, że są to pokrewni, a grzeszą wskutek nieświadomości i wbrew chęci, i że wnet i ty, i on pomrzecie, a przede wszystkim dlatego, że ci nic złego nie zrobił. Woli twej bowiem nie uczynił gorszą, niż była przedtem”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.22
  • „A w chwili gniewu pamiętaj, że niemęska to rzecz gniew – owszem, łagodność i uprzejmość, jak są bardziej ludzkie, tak i bardziej męskie. I tylko tu okazuje się siłę i ścięgna, i męskość, a nie w chwili gniewu i oburzenia. O ile bowiem jest co bardziej objawem równowagi, o tyle i siły. A jak smutek, tak i gniew jest objawem słabości”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, XI.18
  • „Potem przypomnij sobie inne katastrofy, już nie śmierć poszczególnych ludzi, lecz np. Pompei, i ten napis na grobowcach: „ostatni z rodu”. Pomyśl, jak to ich przodkowie całą siłą starali się o pozostawienie spadkobiercy. A potem, że jeden musiał być ostatnim. Znowu tu śmierć całego rodu”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, LXXII.31
  • „Śmierć – to ustanie wrażeń zmysłowych i ulegania popędom, i pracy umysłowej, i służby dla ciał”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, 6.28
  • „[…] nie jest niczym złym ani dobrym, co dotknąć może jednako człowieka złego i dobrego”
  • „[…] pamiętaj o tym, że nikt innego nie traci życia nad to, którym żyje, a innym nie żyje, jak tym, które traci”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, 2.14
  • „Ale kto czci duszę rozumną, ogarniającą wszechświat i społeczeństwo, o żadną z innych rzeczy już się nie troszczy. Ponad wszystko duszę własną utrzymuje w takim stanie, aby była rozumna i społeczna i czynna, i śpieszyła z pomocą bliźniemu, który do tego samego celu dąży”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VI.14
  • „Bacz, byś nie postępował tak wobec ludzi niemających uczuć ludzkich, jak ludzie niemający uczuć ludzkich wobec ludzi”
  • „Boże, daj mi pogodę ducha, abym godził się z tym, czego zmienić nie mogę, odwagę, abym zmieniał to, co zmienić mogę, i mądrość, abym zawsze potrafił odróżnić jedno od drugiego”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Budząc się rano, pomyśl jaki to wspaniały skarb żyć, oddychać i móc się radować”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, II.1
  • „Cała bowiem ziemia – to punkcik, a w niej jakimże kącikiem część zamieszkana”
  • „Co dla państwa nie jest szkodliwe, nie przynosi szkody i obywatelowi”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, V.22
  • „Co nie jest pożyteczne dla roju, i dla pszczoły nie jest pożyteczne”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VI.54
  • „Co za moc ma człowiek! Czynić to tylko, co zasłuży na pochwałę Boga, i wszystko przyjmować, co mu przeznaczy Bóg!”
  • „Często popełnia nieprawość ten, kto czegoś nie robi, nie tylko ten, kto coś robi”
  • „Człowiek ambitny widzi swe dobro w działalności ludzi innych; miłujący rozkosz we własnym popędzie; człowiek mądry – we własnym działaniu”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VI.51
  • „Człowiek tyle jest wart, ile warte są sprawy, którymi się zajmuje”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Dla kamienia rzuconego w górę nie jest niczym złym, że spadł na dół, ani dobrym, że go podrzucono”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IX.17
  • „Długość życia ludzkiego – to punkcik, istota – płynna, spostrzeganie – niejasne, zespól całego ciała – to zgnilizna, dusza – wir, los – to zagadka, sława – rzecz niepewna”
  • „Dobry człowiek nie powinien zwracać uwagi na błędy innych, lecz iść drogą prostą bez zboczeń”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.18
  • „Dopóki żyjesz, dopóki można, bądź dobry”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, II.1
  • „Duszyczką jesteś, dźwigającą trupa – powiedział Epiktet”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.41
  • „Jak wszystko znika szybko: w świecie sami ludzie, w czasie i wspomnienie o nich! Takie są wszystkie rzeczy pod zmysły podpadające, a przede wszystkim to, co wabi przyjemnością lub przejmuje obawą bólu lub co z powodu pozornej swej wielkości jest na ustach wszystkich”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, II.12
  • „Jak wielki spokój zyskuje ten, kto nie baczy na to, co bliźni mówi, czyni lub myśli, ale na to tylko, co sam robi, by było sprawiedliwie i zbożnie. Wszystko bowiem, cokolwiek czynię sam, czy z pomocą obcą, powinno jeden tylko cel mieć na oku: pożytek i korzyść społeczną”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.5
  • „Jakże łatwo odtrącić od siebie i odepchnąć wszelkie wyobrażenia niepokojące i niestosowne i natychmiast uzyskać pogodę ducha”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, V.2
  • „Jako cesarz jestem pierwszy w Rzymie, jako człowiek jestem równy wszystkim ludziom na świecie”
  • „Jeden jest wszechświat, a składa się nań wszystko, i Bóg jeden we wszystkim, i prawda jedna”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Jedno tylko bardzo jest cenne, a to: pędzić życie w prawdzie i sprawiedliwości, w życzliwości nawet dla kłamców i niesprawiedliwych”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VI.47
  • „Jeśli życzliwość jest szczera i nieobłudna, to jest niezwyciężona”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, XI.18
  • „Każdą pracę wykonuj, jakby miała ona być ostatnią w życiu”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Każdej chwili usilnie dbaj o to, (…) byś to, co masz właśnie pod ręką, załatwił z pełną, a nieudaną godnością i miłością, i swobodą, i zachowaniem sprawiedliwości i byś zapewnił sobie niezależność od wszelkich innych myśli. Zapewnisz zaś ją sobie, jeżeli będziesz każdą pracę wykonywał, jak gdyby ostatnią w życiu […]”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Ludzie istnieją dla siebie wzajemnie. Albo ich więc pouczaj, albo znoś”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VIII.59
  • „Ludzie, którzy pragną się jeden nad drugim wywyższyć, przed sobą wzajem się poniżają”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Możesz zacząć życie nowe. Jeszcze raz przyjrzyj się sprawom tak, jak zwykłeś to czynić. Na tym bowiem polega odrodzenie życia”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Myśl o tym, w jakim stanie ciała duszy powinna cię zabrać z sobą śmierć i jak krótkie jest życie, jak przepastna wieczność, przeszłość i przyszłość, jak krucha wszelka materia!”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, XII.7
  • „Najlepszym sposobem obrony jest nie odpłacać pięknym za nadobne”
  • „Najtrudniej dotrzeć do siebie samego”
  • „Najważniejsza jest prostota”
  • „Należy odczuć, jakiego świata jesteś cząstką”
  • „Nasze życie jest tym, co zeń uczynią nasze myśli”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.3
  • „Nie chlubą jest uciec przed śmiercią, lecz uśmiechnąć się gdy i ona się do ciebie uśmiecha”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IX.3
  • „Nie czyń nic bez rozwagi, lecz tylko według zasady dobrze obmyślanej”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Nie godzi się, aby twoja dusza czuła się zmęczona tym życiem, zanim nie zmęczy się nim ciało”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Nie marnowałem czasu na badanie tajemnic nieba”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, I
  • „Nie myśl o tym, czego nie masz, tak jakbyś to już miał. Ale z tego, co masz, wybierz to, co najbardziej jest cenne, i pomyśl, z jakim byś trudem się o to starał, gdyby tego nie było. A uważaj, byś wskutek upodobania w tej rzeczy nie przyzwyczaił się jej tak wysoko cenić, iżbyś miał doznać niepokoju duszy, gdyby ci jej zabrakło”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Nie należy się gniewać na bieg wypadków, bo to ich nic nie obchodzi”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.38
  • „Nie widziano jeszcze, by kto był nieszczęśliwy z tego powodu, że nie troszczy się o to, co się dzieje w duszy innego człowieka. Ci zaś muszą być nieszczęśliwi, którzy nie śledzą z rozwagą drgnień duszy własnej”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Nie żyj tak, jakbyś miał żyć lat dziesięć tysięcy. Los wisi nad tobą. Dopóki żyjesz, dopóki możesz – bądź dobry”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.17
  • „Niezdobytą warownię przedstawia dusza wolna od namiętności”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VIII.48
  • „Nigdzie bowiem nie schroni się człowiek spokojniej i łatwiej jak do duszy własnej”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.3
  • „Od wieków przygotowywało się dla ciebie to, cokolwiek cię spotkało. A splot przyczyn splótł się od wieków na twe istnienie i jego przypadłości”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, X.5
  • „O własnych stój siłach – nie zaś podtrzymywany”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Polub twoją pracę, nawet gdyby była mało znacząca i odpoczywaj przy niej”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Wnet zapomnienie o wszystkim przyjdzie na cię! I wnet zapomnienie wszystkich o tobie!”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.21
  • „Prawda jeszcze nikomu nie zaszkodziła”
    • opis: w sensie, poznawanie prawdy nie jest szkodliwe w opozycji do pozostawania w ignorancji.
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Również umieranie jest jednym z naszych życiowych zadań”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Skutki gniewu są dużo poważniejsze od jego przyczyn”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Snem. Przerażającym snem jest życie”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Skromnie przyjmować, spokojnie tracić”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Szkodzi zaś sobie ten, kto trwa w błędzie i nieświadomości”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VI.21
  • „Sztuka życia ma większe podobieństwo z atletyką niż z tańcem, bo trzeba być w pogotowiu i stać bez trwogi wobec wypadków, nawet nieprzewidzianych”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.61
  • „Śmierć jest tym samym co narodziny, misterium natury”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.5
  • „Śmieszne to, że nie usuwamy się przed grzechem własnym, co jest możliwe, a usuwamy się przed obcym, co jest niemożliwe”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Tak należy wszystko czynić i mówić, i o wszystkim myśleć, jakby się już miało odejść z życia”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „To nie ubóstwo nas nęka, tylko pragnienie bogactwa”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Trzeba ludzi znosić, jeśli nie umie się ich poprawić”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Ty zaś pamiętaj, że tylko istota rozumna otrzymała zdolność chętnego przyjmowania losu, a bezwarunkowo przyjmować go muszą wszystkie”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Usuń poczucie krzywdy, a usunie się krzywda”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „W dziesięć dni bogiem zdawać się będziesz tym, dla których teraz jesteś zwierzem i małpą, jeżeli powrócisz do zasad i służby rozumu”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.16
  • „Wnet zapomnienie o wszystkim przyjdzie na ciebie. I wnet zapomnienie wszystkich o tobie”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, VII.21
  • „Wszystko jest nawzajem powiązane, a węzeł to święty”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Wszystko jednodniowe: i co wspomina, i co jest wspomniane”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Wzajemne szkodzenie sobie jest przeciwne naturze, wzajemnym zaś szkodzeniem jest uczucie gniewu i nienawiści”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, II.1
  • „Zajrzyj w siebie! W twoim wnętrzu jest źródło, które nigdy nie wyschnie, jeśli potrafisz je odszukać”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Zamierzam spotkać się dzisiaj z ludźmi, którzy zbyt wiele mówią, z ludźmi samolubnymi, egoistami i niewdzięcznikami. To mnie jednak nie zaskoczy i nie zdziwi, ponieważ nie umiem wyobrazić sobie świata bez ludzi tego rodzaju”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Zastanów się, o ile częściej cierpisz z powodu swego gniewu i żalu, niż z powodu rzeczy, które wprawiają cię w gniew i wzbudzają żal”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Zawsze masz możność żyć szczęśliwie, jeśli pójdziesz dobrą drogą i zechcesz dobrze myśleć i czynić. A szczęśliwy to ten, kto los szczęśliwy sam sobie przygotował. A szczęśliwy los – to dobre drgnienie duszy, dobre skłonności, dobre czyny”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, V.34
  • „Zawsze wybieraj drogę najkrótszą, albowiem krótka droga jest naturalna”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, IV.51
  • „Zgoła nie w tym rzecz, że się rozprawia o cechach męża dobrego, lecz że się nim jest”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania, X.16
  • „Życie człowieka sprowadza się do snu, płodzenia dzieci, wypróżniania się oraz płaszczenia przed innymi, przy jednoczesnym pysznieniu się swoją władzą”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Życie jest krótkie. Korzystaj z teraźniejszości w sposób rozumny i słuszny. Bądź rozsądny w odpoczynku”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Życie – to wojna i przystanek chwilowy w podróży, wspomnieniem pośmiertnym – zapomnienie. Cóż więc może posłużyć za ostoję? Tylko jedno: filozofia”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania
  • „Życie mężczyzny jest ufarbowane na kolor jego wyobraźni”
    • źródło: Marek Aureliusz, Rozmyślania

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów