Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Alfabet łaciński

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Rzymska inskrypcja
Rzymska inskrypcja | Autor: Tomasz Podkowa

Alfabet łaciński wywodzi się z alfabetu etruskiego i powszechnie stosowany był przez Rzymian. Alfabet łaciński (zwany także rzymskim) pojawił się w VII wieku p.n.e. w wyniku przystosowania alfabetu etruskiego do języka łacińskiego. Etruskowie zapożyczyli swój alfabet od greckich osadników w Italii, zaś alfabet grecki wywodzi się z alfabetu północnosemickiego, używanego w Syrii i Palestynie w XII w. p.n.e.

Dawniej powszechnie sądzono, że litery łacińskie pochodzą wprost z greki, wskazując na podobieństwo między alfabetem łacińskim a odmianą greki używaną w Cumae (południowa Italia). W rzeczywistości jest to mało prawdopodobne: nazwy liter najwyraźniej pochodzą z języka etruskiego, a nie greckiego („a”, „be”, itd. a nie „alfa”, „beta” itd.), a ponadto powszechny zapis „f” jako „fh” jest obcy etruskiemu systemowi pisma.

Początkowo składał się z 21 znaków.

Pierwotny zestaw (21 znaki) liter alfabetu łacińskiego:

A, B, C, D, E, F, Z, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X

Alfabet łaciński (23 znaki) stosowany w antycznym Rzymie:

A, B, C, D, E, F, G, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X, Y, Z

Litera Z została usunięta w IV wieku p.n.e. jako zbędna (język łaciński nie ma tego dźwięku) przez cenzora Appiusza Klaudiusza Caecusa. Na to miejsce wprowadzono literę G, która jest graficznym wariantem litery C. Do tamtej pory litera C służyła do oddawania zarówno głoski /K/, jak i głoski /G/, natomiast od czasu reformy C oznaczało wyłącznie głoskę /K/. Zmiana ta spowodowała także ograniczenie stosowania litery Q, a K prawie zupełnie wychodzi z użycia.

Po wcieleniu do orbis Romanum obszarów zamieszkanych przez ludność posługującą się greką, w łacinie pojawiło się wiele zapożyczeń z tego języka. Litera Y oraz Z zostały dodane w I wieku p.n.e. w celu dokładnego oddawania na piśmie wyrazów greckich, stąd nazwa „igrek” (od i Graeca – „greckie i”). Cesarz Klaudiusz wprowadził do alfabetu nowe litery, jednak po jego śmierci zaprzestano ich używania.

Źródła wykorzystane

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów