Fiszki łacińskie

Łacina jest pięknym językiem, który niegdyś był powszechnie używany (przynajmniej jako urzędowy) na terenach całego Imperium Rzymskiego. Po upadku Rzymu w 476 roku n.e. w odmiennej formie łacina była stosowana w Europie aż do XVIII wieku w przypadku kontaktów międzynarodowych, oficjalnych i naukowych. Obecnie łacina została zapomniana, jednak wciąż jawi się jako symbol kultury i starożytności.

W związku z powyższym warto znać co niektóre sformułowania łacińskie. Postanowiłem więc gromadzić w tym miejscu kolejne fiszki łacińskie, czyli łacińskie wyrazy/sformułowania (wykorzystane w zdaniu) wraz z polskim tłumaczeniem.

Liczę, że moja aktywność pozwoli poszerzyć znajomość tego pięknego języka wśród Czytelników, jak i ja czegoś się nauczę. Z tego miejsca chciałem zaznaczyć, że nie posiadam wykształcenia w temacie latynistyki i kolejne słówka podaję z czystej pasji i chęci nauki. Więc w razie jakichś błędów/niejasności prośba o kontakt.

videre

Discipuli vident lupam

>

widzieć

Studenci widzą wilczycę

habere

Magister chartam habet

>

mieć

Nauczyciel ma papier

pōtāre

Feminae vinum pōtant

>

pić

Kobiety piją wino

locō

Discipuli sellas in mensas locant

>

ustawić / postawić

Uczniowie postawili krzesła na stołach

esse

In patria sum

>

być

Jestem w ojczyźnie

dare

Puellis dona date

>

dawać

Dajcie prezenty dziewczynom

dormīre

Rūfus diū dormīre potest

>

spać

Rufus może długo spać

pugnāre

Pugno pro puellis

>

walczyć

Walczę w obronie dziewczyn

spectāre

Puella terram spectat

>

patrzeć

Dziewczyna patrzy na ziemię

posse

Aemilius scrībere potest

>

móc / być zdolnym

Aemilius może pisać

amāre

Lūcia librōs legere amat

>

kochać

Lucia kocha czytać książki

legĕre

Si hoc legere scis nimium eruditionis habes

>

czytać

Jeśli możesz to przeczytać, to znaczy że jesteś zbyt wykształcony

mordēre

Lupus non mordet lupum

>

gryźć

Wilk nie gryzie wilka

cantāre

Canto ergo sum

>

śpiewać

Śpiewam, dlatego jestem

fúgere

Tempus fugit, mors venit

>

uciekać / przemijać

Czas przemija, śmierć nadchodzi

manēre

Tempus neminem manet

>

czekać / pozostawać

Czas nie czeka na nikogo

vívere

Vive ut vivas

>

żyć

Żyj życiem

probāre

Amicum proba, probatum ama

>

sprawdzać

Przyjaciół sprawdzaj, sprawdzonych kochaj

laudare

Fīliī laudant

>

chwalić

Chwalą synów

discēdere

Servo accusato dominus discessit

>

odejść

Kiedy niewolnik został skazany, pan odszedł

émere

Cibum optimum pro familia mea emo

>

kupować

Kupuję najlepsze jedzenie dla rodziny

servīre

Veni servire nec serviri

>

służyć

Przybyłem aby służyć, nie być obsługiwany

offerre

Regina militibus terras obtulit

>

oferować

Królowa zaoferowała swoim żołnierzom ziemię

facere

Seth miserrimum fit

>

stać się / zostać

Seth staje się bardzo smutny

gaudere

Totam aestatem gaudebimus

>

cieszyć się

Będziemy cieszyć się przez całe lato

emere

Eum rogo ut navem emat

>

kupić

Proszę go o zakupienie tego statku

frater

Frater meus diutissime dormit

>

brat

Mój brat bardzo długo śpi

occidere

Brutus Caesarem hoc anno occidet

>

zabić

Brutus zabije Cezara w tym roku

statua

Statuam mihi nunc da!

>

statua / posąg

Daj mi natychmiast statuę!

nōmen

Quid nomen tibi est?

>

imię

Jak masz na imię?

scribere

Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii

>

pisać

Fabius napisał nieco dłuższy poemat, od poemtu Klaudiusza

pecunia

Pecuniam dedi mercatori vendenti rosas

>

pieniądze

Dałem pieniądze kupcowi sprzedającemu róże

agricola

Agricola sum

>

rolnik

Jestem rolnikiem

puellas

Gaius puellas pulcherrimas in ludo amat

>

dziewczyny

Gaius lubi najpiękniejsze dziewczyny w szkole

clarissimus

Ego lautior quam tu sum, sed tu clarissimus nostri es

>

słynny / popularny

Jestem szczęśliwszy od Ciebie, ale to Ty jesteś najsłynniejszy

flores

Is flores emit ut ei placeret

>

kwiaty

Kupił kwiaty, aby ją uradować

necāre

Matre eius necata, ad domum reddidit

>

zabić

Wrócił do domu, kiedy jego matka została zabita

longus

Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii

>

długi

Fabiusz napisał trochę dłuższy poemat od Klaudiusza

hortus

Audivi te erratus esse in horto

>

ogród

Słyszałem, że będziesz spacerował po ogrodzie

liber

Pater meus legere libros multos amat

>

książka

Mój ojciec lubi czytać dużo książek

ludum

Eucleides dicit ludum optimum esse

>

szkoła

Eucleides twierdzi, że szkoła jest najlepsza

templum

Duas menses templum claudebat

>

świątynia

Zamykał świątynię przez dwa miesiące

porta

Homines ambulant per portam suam

>

brama

Ludzie przeszli przez własną bramę

annus

Agricolae sunt laeti bono anno

>

rok

Rolnicy są zadowoleni z dobrego roku

fugere

Marcus e Graecia fugit ut matrem suam Romae inveniret

>

uciekać

Marcus uciekł z Grecji, aby odnaleźć swoją matkę w Rzymie

cavere

Graecis numquam crede, et dona eorum cave!

>

uważać

Nigdy nie ufaj Grekom i uważaj na ich prezenty!

filius

Scisne patrem libros eius filio decere legere?

>

syn

Czy uważasz, że wypada ojcu czytać książki swojemu synowi?”

perire

Para perire!

>

umierać

Przygotuj się na śmierć!

amare

Te amo. Tune me amas?

>

kochać

Kocham Cię. Czy Ty kochasz mnie?

taedere

Me ludi taedet

>

być zmęczonym

Szkoła mnie brzydzi

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!
Losowa ciekawostka

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka
Zapisz się do newslettera

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!
Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni