Barletta to miasteczko we włoskiej Apulii, które jest wymarzonym celem podróży dla miłośników zabytków. Z jednej strony miasto nie jest oblegane przez turystów, z drugiej roi się tutaj od wspaniałych śladów przeszłości. Najbardziej znane było w dobie wypraw krzyżowych, ale sławę zapewnił mu Kolos z Barletty. To dzięki przewiezieniu do Europy łupów, głównie do Wenecji, ocalały zabytki Konstantynopola, które z pewnością nie przetrwałyby zdobycia miasta przez Turków w 1453 r. Dzięki rycerzom – rabusiom możemy dziś podziwiać m.in. tzw. Kolosa z Barletty.
Kolos z Barletty jest to monumentalna późnoantyczna rzeźba przedstawiająca jednego ze wschodniorzymskich cesarzy, znajdująca się obecnie we włoskiej Barletcie.
Barletta to miasto o wspanialej historii starożytnej, które zasłynęło jednak w średniowieczu. Uwagę zwraca przede wszystkim Castello Svevo, imponujące zamczysko wzniesione w X w. przez Normanów. W okresie wypraw krzyżowych był używany jako schronisko dla żołnierzy wyjeżdżających do Ziemi Świętej. Największe wpływy mieli tutaj templariusze i Krzyżacy. Rozbudowany został za władzy Anjou, gdy Barletta stała się ważnym centrum hiszpańskiej kontroli.
Wizytówką twierdzy jest oczywiście Kolos z Barletty. Wykonany z brązu posąg znany jako Colosso di Barletta ma 5,11 m wysokości, stal się znakiem rozpoznawczym Barletty. Jego datacja nie jest pewna, powstanie plasuje się między IV a VI wiekiem. Na temat tożsamości przedstawionego władcy, która nie jest pewna – zgodnie z tradycją przedstawia panującego w VII w. Herakliusza. Historycy przychylają się raczej do tezy, że jest to podobizna Teodozjusza, Honoriusza, Walentyniana I lub Marcjana. Cesarz został przedstawiony w pozycji stojącej, w rękach trzyma glob ziemski oraz krzyż (pierwotnie berło). Tak czy inaczej wiadomo, że kolos został odkryty w XIII w. podczas prac wykopaliskowych prowadzonych na zlecenie cesarza Fryderyka II Hohenstaufa w Rawennie i jest prawdopodobne, że wówczas został przetransportowany do Barletty.
Posąg został zrabowany przez Wenecjan na wschodzie podczas IV krucjaty w 1202 r., która zakończyła się złupieniem Konstantynopola przez krzyżowców. Przewożący go statek rozbił się u wybrzeży Barletty, a fale wyrzuciły rzeźbę na brzeg po tym jak zatonął wenecki statek wiozący w XIII w. skarby z Konstantynopola. Porzucona rzeźba niszczała, a w 1309 r. została pozbawiona nóg, które z czasem przetopiono na dzwony do kościoła dominikanów w Manfredonii. Dopiero w 1491 r. pochodzący z Neapolu rzeźbiarz Fabio Alfano dokonał renowacji rzeźby, odtwarzając brakujące partie. Odrestaurowany kolos został ustawiony na rynku w Barletcie, w pobliżu kościoła San Sepulcro.
