Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Powstania i wojny żydowskie

(66-135 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Wojen żydowsko-rzymskich, czyli serii buntów i powstań Żydów z prowincji Judei przeciwko Cesarstwu rzymskiemu, było wiele i nigdy nie przyniosły Żydom pełnej suwerenności. Gdy w połowie I wieku p.n.e. państwo żydowskie było podzielone wewnętrznie, Rzym wykorzystał sytuację i zaczął wtrącać się w politykę Judei. W roku 67 p.n.e. na tron Judei wstąpił król Arystobul II. Dwa lata po koronacji wystąpił przeciw niemu jego brat, arcykapłan Jan Hirkan II, wspólnie z namiestnikiem Idumei Antypasem. Zarówno Arystobul, jak i Hirkan, aby zapewnić sobie ostateczne zwycięstwo, szukali poparcia u Rzymian, którzy w 64 roku p.n.e. podbili właśnie obszar Syrii. Pompejusz Wielki najpierw udzielił poparcia Arystobulowi, ale zmienił zdanie i zajął Jerozolimę. Judea została poddana zwierzchności Rzymu, stając się w 63 roku p.n.e. kolejną rzymską prowincją.

Herod Wielki w latach 39 – 4 p.n.e. król Judei z łaski Rzymu.
Na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0.

Od tego momentu Rzym mógł legalnie interweniować i kształtować politykę regionu. Na tronie obsadzał swoich kandydatów, którzy wiernie wykonywali jego wolę. Przykładem pionka Rzymian był Herod Wielki, który panował od 40 do 4 roku p.n.e. Był okrutnym i bezwzględnym władcą, bardzo nielubianym przez poddanych i gorliwie służącym Rzymowi. Był jednak jednocześnie wielkim budowniczym i świetnym organizatorem, a przy tym człowiekiem sprytnym, ponieważ w konflikcie o władzę pomiędzy Oktawianem a Markiem Antoniuszem manewrował pomiędzy nimi tak zręcznie, że po bitwie pod Akcjum w 31 roku p.n.e. stanął po stronie zwycięskiego Oktawiana, który potwierdził jego prawo do tronu Judei. Herod nie był akceptowany przez podwładnych, musiał się więc opierać na poparciu Rzymu i na bezwzględnym posłuszeństwie cesarzowi.

Po jego śmierci w 4 roku p.n.e. zaczęło dochodzić do eskalacji niezadowolenia w Judei przeciwko rzymskiemu panowaniu. Jego młodzi synowie nie potrafili uspokoić nastrojów. W 6 roku n.e., po dziesięciu latach despotycznych rządów, syn Archelaos utracił władzę w Judei, która od tego czasu jeszcze bardziej popadła w uzależnienie od Rzymu i zaczęła być zarządzana przez namiestników rzymskich z tytułem prefekta. Już za czasów Poncjusza Piłata (namiestnictwo 26-36/37 n.e.) niezadowolenie i niechęć do Rzymian rosły coraz bardziej. Wiele decyzji administracji rzymskiej było jawnymi prowokacjami wobec Żydów, obrażającymi ich tradycje i uczucia religijne.

Te wszystkie czynniki doprowadziły później wielokrotnie do wielu zrywów Żydów przeciwko rzymskiemu okupantowi. Buntowniczy i żywy charakter mieszkańców Judei nie pozwalał im na bycie „niewolnikami” Rzymu. Jak się jednak miało okazać ich starania zdały się na nic, bowiem wszelkie bunty były brutalnie tłumione przez legiony.

Przypuszczalny wygląd twierdzy Antonia. Był to zespół konstrukcji obronnych wybudowanych przez Heroda w 31 roku p.n.e. na końcu wschodniej części murów okalających Jerozolimę, na miejscu wcześniejszych umocnień machabejskich. Miała za zadanie bronić dostępu do Świątyni Jerozolimskiej oraz wzmacniać obronę murów od strony północnej, najbardziej narażonej na ewentualnie szturmy. Swoim wyglądem przypominała wieżę, na której rogach ustawiono cztery inne. Została zniszczona przez wojska Tytusa podczas oblężenia Jerozolimy w roku 70 n.e.
Na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0.
Źródła wykorzystane
  • Józef Flawiusz, Wojna żydowska
  • Johnson Paul, Historia Żydów, 1996
  • Krawczuk Aleksander, Rzym i Jerozolima

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów