Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Kulty pogańskie

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Jak już wiemy religia Rzymian kształtowała się pod dużym wpływem Greków i Etrusków. Więc na samym początku powiemy, że w Starożytnym Rzymie istniało wielobóstwo. Na samym początku była to religia nieosobowa, typowo rolnicza, w której czczono bezpośrednio rzeczy związane z rolą np. siewy i zbiory.

Oprócz bóstw rolniczych czczono także bożków domu:

  • lary – opiekunów domostwa
  • many – duchy przodków

Z czasem w państwie wprowadzono kulty państwowe. Bóstwa nabrały cech antropomorficznych, czyli ludzkich. Jako główne bóstwa zaczęto uważać: Jowisza, Junonę i Minerwę, tworzących trójcę kapitolińską. Najświętszym miejscem obrano świątynię Jowisza Najlepszego i Największego, znajdującą się na Kapitolu. Oddawano tam także cześć pozostałym bóstwom trójcy. Rzymianie z wielką powagą czcili także boginię Westę – domową opiekunkę ogniska. Wkrótce kult bogini Westy nabrał charakteru ogólnonarodowego, gdyż jako bogini świętego ognia, była jednocześnie patronką Imperium Romanum. Ogień miał stale płonąć w jej świątyni na Forum Romanum. W świątyni nad świętym ogniem czuwały kapłanki – westalki.

W Rzymie wszyscy musieli przestrzegać kultu bogów państwowych, w razie nie subordynacji nakładane były na nich surowe kary, nawet na urzędników. Nieodłącznym elementem religii rzymskiej było wróżbiarstwo, które w Rzymie zyskało ogromną popularność.

Jak pewno pamiętacie Rzymianie charakteryzowali się ogromną tolerancją dla religii krajów podbitych. Przejmowali po nich niektóre wzorce i bóstwa, czcząc je jak swoje własne. Świątynią, w której modlono się do wszystkich bogów był Panteon. Wzniesiono ją za czasów Augusta, co stało się symbolem scalenia religii rzymskiej.

Z czasem rozpowszechniły się kulty wschodnie, a szczególną czcią darzono np. Izydę i Ozyrysa (Egipt). Już także za czasów republiki, przyjęto do grona bóstw narodowych Kybele (azjatycką boginię płodności).

Prognostikon

W czasach starożytnych na terenach imperium bardzo często można było spotkać różnorodne wyrocznie. Były one bardzo rozpowszechnione i sławne. Tak samo w tych czasach posługiwano się tzw. Prognostikonem. Magiczny krążek z Pergamonu składa się z trzech pierścieni otaczających wewnętrzne pole, ponadto podzielony jest na 32 przegródki – grupy symboliczne. Dwadzieścia cztery przegródki znajdujące się na pierścieniach zewnętrznych pokryte są licznymi, wieloznacznymi znakami, reprezentującymi świat materialny, duchowy i intelektualny. W przegródkach pierścienia leżącego najbardziej na zewnątrz, można rozpoznać ideogramy odnoszące się do świata rzeczy.

W następnych pierścieniach, położonych bliżej środka, znajdują się greckie litery, znaki podobne do egipskich hieroglifów oraz znaki magiczne. Mag z Pergamonu, zanim postawił wyroczni pytania, śpiewał odpowiednie inwokacje i wprawiał się w ten sposób w trans. Aby móc skorzystać z porady wyroczni, czy – jak to określamy dzisiaj – skomunikować się ze swoim wyższym „Ja”, posługiwano się wahadłem trzymanym nad Prognostikonem. Pierwotnie wahadło miało z pewnością – zgodnie z antyczną tradycją – postać pierścienia zawieszonego na nitce. Mag ze wskazanych za pomocą wahadła liter i znaków odczytywał odpowiedź.

W dobie cesarstwa pojawił się także kult panującego i członków jego rodziny. Każdy obywatel musiał czcić cesarza niezależnie, czy go szanował, czy też nie. Właśnie ten obowiązek spowodował bunt Żydów. Zorganizowali oni dwa powstania. Pierwsze (66 – 73 n.e.), w wyniku którego po klęsce Żydów, Rzymianie zburzyli Świątynię Jerozolimską oraz drugie (132 – 135 n.e.), które spowodowało wypędzenie Żydów z Judei. Wówczas rozpoczął się moment rozproszenia Żydów na całą Europę, nazywane inaczej diasaporą.

Na koniec warto poruszyć kwestię składania ofiar z ludzi. Żadna bodajże cywilizacja nie była od tego wolna. Również Rzymianie. Pisze o tym Liwiusz w swoim dziele „Od założenia Miasta”: w roku 216 p.n.e. po klęsce pod Kannami złożono nadzwyczajne ofiary przebłagalne. Na forum pogrzebano żywcem dwie pary – galijską oraz grecką. Ponoć już wcześniej miały występować podobne wydarzenia. Pliniusz stwierdza zaś w „Historii naturalnej”, iż procederu tego zakazał Senat ostatecznie w roku 97 p.n.e.

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów