Rozdziały
| Imiona | Lucius Septimius Severus |
|---|---|
| Panował jako | Imperator Caesar Lucius Septimius Severus Pertinax Augustus |
| Czas panowania | 9 kwietnia 193 – 4 lutego 211 n.e. |
| Urodzony | 11 kwietnia 145/6 n.e. |
| Zmarły | 4 lutego 211 n.e. |
Septymiusz Sewer urodził się dnia 11 kwietnia 145 lub 146 roku n.e. w Leptis Magna (obecna Libia) jako Lucjusz Septymiusz Sewer (Lucius Septimius Severus). Był to cesarz panujący w latach 193-211 n.e. Wygrał wojnę domową, która wybuchła po śmierci Kommodusa i ustabilizował sytuację w państwie. Rozpoczął nową dynastię rzymską – syryjską (Sewerów).
Pochodzenie
Pochodził z bogatej i szanowanej rodziny o rodowodzie, prawdopodobnie punickim, stanu ekwickiego. Jego ojcem był Publiusz Septymiusz Geta, a matką Fulvia Pia. Ze strony matki miał korzenie italskie, a ze strony ojca punickie.
Ojciec Sewera nie miał żadnego ważnego statusu politycznego; jego jednak dwaj kuzyni Publius Septimius Aper i Gaius Septimius Severus piastowali urzędy konsula za panowania cesarza Antoninusa Piusa. Przodkowie matki należeli do gens Fulvia i byli szanowanym patrycjuszowskim rodem z Tusculum. Z nieznanych powodów przenieśli się z Italii do Północnej Afryki, gdzie też osiedli na stałe.
Septymiusz posiadał rodzeństwo: starszego brata Publiusza Septymiusza Getę i młodszą siostrę, Septymię Octavillę. Jego kuzynem od strony matki był prefekt pretorianów i konsul Gajusz Fulwiusz Plautianus.
Kariera polityczna
Około roku 162 n.e. Septymiusz Sewer udał się do Rzymu w celu rozpoczęcia kariery politycznej. Będąc rekomendowany przez swojego „wuja” Gajusza Septymiusza Sewera, otrzymał prawo wejścia do stanu senatorskiego od cesarza Marka Aureliusza. Stanie się członkiem kręgu senatorskiego było warunkiem wstępnym do rozpoczęcia cursus honorum i, w przyszłości, starania się o członkostwo w obradach Senatu. Niezależnie od tego faktu, historycy uważają, że lata 60 II wieku n.e. były przepełnione trudnościami w karierze politycznej Sewera.
Prawdopodobnie Septymiusz służył jako niższy urzędnik (vigintivir), kontrolując stan dróg w pobliżu lub w mieście oraz jako adwokat w sądzie. Co ciekawe Septymiusz ominął stanowisko trybuna wojskowego i zmuszony został tym samym do opóźnienia swojego objęcia urzędu kwestora, który mógł pełnić w takim wypadku jedynie po skończeniu 25-go roku życia. W tym czasie w roku 166 n.e. w Rzymie wybuchła pandemia odry lub ospy – tzw. plaga antonińska.
W czasie zahamowania swojej kariery, Sewer zdecydował się wrócić w rodzinne strony do Leptis, gdzie klimat był zdrowszy, a choroba nie mogła się rozprzestrzeniać w takim stopniu. Według „Historii Augusta” (postrzegana jako niepewne źródło) był on ścigany za cudzołóstwo w tym czasie, ale sprawa została ostatecznie oddalona. W końcu 169 roku n.e. Sewer osiągnął wiek, który uprawniał go do objęcia kwestury i tym samym powrócił do stolicy. Dnia 5 grudnia objął urząd i oficjalnie został przyjęty do rzymskiego Senatu.
Między 170 a 180 rokiem n.e. działalność oraz życie Septymiusza są w większości nieznane. Wiemy natomiast z pewnością że piastował wówczas dużą liczbę stanowisk. Plaga antonińska wyraźnie przetrzebiła populację Rzymu (w tym stan senatorski), w związku z czym Imperium potrzebowało jak najwięcej zdolnych mężczyzn do obejmowania urzędów. Po zakończeniu kwestury w Rzymie, Sewer wysłany został do Baetica’i (południowa Hiszpania) z tym samym mandatem. Jednak wypadki losowe uniemożliwiły mu kontynuowanie swojej funkcji.
W tym czasie zmarł mu bowiem ojciec, co zmusiło Septymiusza do opuszczenia Hiszpanii i udania się w rodzinne strony. W tym czasie południowa Hiszpania została najechana przez plemię Maurów, co spowodowało zmianę planów cesarza. Region objęty został osobistą kontrolą Imperatora, kiedy Senat otrzymał (w ramach rekompensaty) czasową kontrolę nad Sardynią. W związku z tym Sewer funkcję kwestora dopełnił na wyspie.
W 173 roku n.e. powinowaty Septymiusza Sewera – Gaius Septimius Severus mianowany został prokonsulem w Afryce. Starszy Sewer wybrał swojego kuzyna na jednego z dwóch legati pro praetore. Wraz z końcem terminu urzędu Septymiusz udał się do Rzymu i objął urząd trybuna ludu, z wyróżnieniem bycia kandydatem (candidatus) samego cesarza.
Małżeństwa
Mając 30 lat, w roku 175 n.e., Septymiusz ożenił się z Paccia Marciana, kobietą pochodzącą z Leptis Magna. Prawdopodobnie młody „karierowicz” poznał Paccia’ę w czasie pełnienia urzędu legata pod władzą wuja. Jej imię sugeruje że mogła mieć punickie lub libijskie korzenie – nic więcej jednak nie wiadomo. Septymiusz Sewer nie wspomina o niej w swoje autobiografii, jednak dostrzec można szacunek jakim ją darzył. Za swojego panowania zbudował jej wiele posągów. „Historia Augusta” twierdzi, że Marciana i Sewer mieli dwie córki, których życia jednak nie poświadczają inne źródła. Prawdopodobnie z ich, blisko 10-letniego, małżeństwa nie narodziło się żadne dziecko.
Nieoczekiwanie w roku 186 n.e. Marciana zmarła z powodów naturalnych. 40-letni Sewer wciąż był bezdzietny i poszukiwał nowej wybranki. Często uciekał się do sprawdzania horoskopów swoich ewentualnych kandydatek.”Historia Augusta” wspomina, że Sewer usłyszał o pewnej kobiecie w Syrii, której przewidziano poślubienie króla. Na wieść o tej informacji, Septymiusz odnalazł ją i poślubił. Tą kobietą była Julia Domna. Jej ojciec Juliusz Bassianus wywodził się z szanowanej i bogatej rodziny w Emessie. Był ponadto wysokim kapłanem lokalnego kultu boga słońca El Gabal. Starsza siostra Julii – Julia Maesa była późniejszą babcią przyszłych cesarzy Heliogabala oraz Aleksandra Sewera.
Bassianus zaakceptował oświadczyny Sewera we wczesnym 187 roku n.e. i latem doszło do oficjalnego połączenia pary związkiem małżeńskim. Małżeństwo okazało się być szczęśliwe i udane. Sewer zawsze liczył się ze zdaniem swojej małżonki, która była bardzo dobrze wyedukowana i zainteresowana filozofią. Z ich pożycia zrodziło się dwóch synów: Lucjusz Septymiusz Bassianus (później nazywany Karakallą – urodzony 4 kwietnia 188 n.e.) oraz Publiusz Septymiusz Geta (urodzony 7 marca 189 n.e.).
Wojna domowa
W 191 roku n.e. Sewer otrzymał od cesarza Kommodusa dowództwo nad legionami w Pannoni. Jednakże w roku 192 n.e. doszło do zabójstwa cesarza, a nowym władcą ogłoszono Pertynaksa, który następnie we wczesnym 193 roku n.e. został zamordowany przez gwardię pretoriańską. W odpowiedzi na ten haniebny występek żołnierze Sewera obwołali go Imperatorem w Carnuntum, skąd następnie udał się on pospiesznie do Italii.
Następcą Pertynaksa w Rzymie został Didiusz Julianus, który przelicytował prefekta pretorianów Emiliusza Letusa, który również chciał kupić władzę u swoich podkomendnych, oferując każdemu żołnierzowi gwardii 25 tysięcy sesterców. Ostatecznie jednak po niedługim sprawowaniu urzędu cesarskiego, Julianus został skazany na śmierć przez Senat i zabity. Sewer objął władzę nad stolicą bez żadnych problemów. Przeprowadził egzekucję morderców Pertynaksa i rozwiązał resztę gwardii pretoriańskiej, uzupełniając ją o swoich ludzi.
W tym czasie jednak legiony w Syrii obwołały cesarzem Gajusza Pescenniusza Nigera. Był także inny rywal do tronu, wcześniejszy zwolennik Didiusza Julianusa, Klodiusz Albinus, zarządca Brytanii. Septymiusz zdecydował się nadać mu rangę Cezara, co miało zaspokoić jego żądzę władzy, a sam udał się na wchód, aby rozprawić się z Nigerem. W 194 roku n.e. zniszczył armię uzurpatora w bitwie pod Issus i udał się do Bizancjum (Byzantion), gdzie rozkazał pokryć grobowiec Hannibala najlepszym marmurem. Samo miasto rozkazał zrównać z ziemią, za to że mieszkańcy zdecydowali się wesprzeć uzurpatora. Po kilku latach zdecydował jednak Sewer o jego odbudowie i to właśnie Septymiuszowi Sewerowi przypisuje się rozpoczęcie budowy, na gruzach miasta greckiego, typowo rzymskiej metropolii. Po stu latach jego projekt kontynuował Konstantyn Wielki.
W następnym roku Sewer poświęcił się zdławieniu Mezopotamii i innych partyjskich wasalów, którzy wsparli Nigera. Po pokonaniu wroga na wschodzie, cesarz mianował swojego syna Karakallę oficjalnym następcą do tronu, co oznaczało wypowiedzenie wojny Albinusowi w Brytanii. Ten został obwołany Imperatorem przez swoich żołnierzy i udał się do Galii. Sewer po krótkim postoju w Rzymie udał się na północ, aby spotkać się z przeciwnikiem w otwartym polu. Dnia 19 lutego 197 roku n.e. Septymiusz Sewer pokonał uzurpatora Klodiusza Albinusa w bitwie pod Lugdunum (obecny Lyon). Jego armia wynosiła od 70.000 do 90.000 żołnierzy (źródła podają także liczbę około 75 tysięcy ludzi), a złożona była głównie z iliryjskich, mezyjskich i dackich legionów. Ostatecznie Albinus został zabity, Sewer zakończył wojnę domową i przejął pełną władzę nad imperium.
Panowanie
Zaraz po objęciu władzy Sewer zmierzyć się musiał z rosnącą siłą Partów. We wczesnym 197 roku n.e. Sewer opuścił Rzym i udał się na wschód drogą morską. Wyruszył prawdopodobnie z Brundizjum i przybił w porcie Aegeae w Cylicji, by następnie wyruszyć drogą lądową do Syrii. Zebrał armię i przekroczył Eufrat. Towarzyszył mu król Osroene, Abgar IX, który zmuszony został do wsparcia legionów swoimi łucznikami. Zabezpieczeniem miały być jego dzieci, które znalazły się w rzymskich rękach jako zakładnicy. Rzymian wsparł także Khosrov I, król Armenii, który wysłał dary, pieniądze oraz zakładników. Sewer wraz z armią pomaszerował w stronę Nisibis (dzisiejsza Turcja), gdzie Julius Laetus zapobiegł przejściu miasta w ręce Rzymian.
W następnym roku (198 n.e.) cesarz poprowadził znacznie skuteczniejszą kampanię przeciwko Imperium Partów, które w czasie wojny domowej wsparło Klodiusza Albinusa. W ręce Rzymian wpadła partyjska stolica Ktezyfon, a północna część Mezopotamii została przyłączona do Rzymu. Tak te wydarzenia opisuje Herodian:
Wojsko mianowicie płynące w dół rzeki na wielu okrętach wylądowało nie tak, jak chciało, na rzymskim brzegu, lecz ponieważ prąd zniósł ich bardzo daleko i zapędził na brzeg partyjski, znaleźli się w odległości niewielu dni marszu od Ktezyfontu, gdzie była stolica króla partyjskiego. Siedział on tam w zupełnym spokoju uważając, że walki Sewerusa przeciw Atrenom wcale go nie obchodzą. Zachowywał się więc całkiem biernie nie przewidując nic groźnego. Ale wojsko Sewerusa, które wbrew swej woli zniesione zostało prądem na tamte brzegi, wylądowało i poczęło pustoszyć kraj uprowadzając bydło, jakie mu wpadło w ręce, celem zdobycia środków żywności, i paląc wsi, na które się natknęli. Posuwając się powoli stanęli pod Ktezyfontem, gdzie się znajdował „wielki król” Artabanos. Rzymianie uderzyli na nie przygotowanych barbarzyńców, mordowali wszystkich, co stanęli im w drodze, ograbili miasta, a dzieci i kobiety wszystkie zabrali do niewoli. Ponieważ król uciekł z niewielu jeźdźcami, opanowali też jego skarbce pieniężne i zagarnąwszy wszelkie kosztowności i klejnoty wycofali się.
W ten sposób Sewerus więcej przez zrządzenie losu aniżeli rozmyślnie zdobył sobie chwałę zwycięstwa nad Partami. Ponieważ powiodło mu się to tak szczęśliwie i ponad wszelkie oczekiwanie, wysłał list do senatu i ludu, w którym sławił swoje czyny, a nadto walki swoje i zwycięstwa kazał przedstawić na obrazach wystawionych publicznie. Senat istotnie uchwalił mu wszelkie odznaczenia, między nimi przydomki urobione od nazw podbitych przezeń ludów.– Herodian, Historia Cesarstwa Rzymskiego, III 9
Jednakże, podobnie jak Trajan niemal sto lat wcześniej, Sewer nie był w stanie zdobyć twierdzy Hatra, mimo dwukrotnego, długiego oblężenia. Warto wspomnieć także, że cesarz Sewer rozkazał rozszerzyć Limes Arabicus, budując nowe fortyfikacje na pustyni arabskiej, od Basie do Dumaty.
Relacje Sewera z rzymskim Senatem nigdy nie były utrzymane na dobrym poziomie. Cesarz raczej opierał się na ekwitach, ograniczył wpływy Senatu do minimum oraz sam mianował wszystkich urzędników, łącznie z konsulami. Senatorzy nie przepadali za nim ze względu na jego oparcie się na legionach przy dojściu do władzy. Septymiusz rewanżował się im licznymi oskarżeniami o korupcję i konspirację. Władca wydał wiele wyroków śmierci na senatorach, których zastępował swoimi poplecznikami.
Po przybyciu do Rzymu w 193 roku n.e. Sewer, jak już wcześniej wspomniałem, zdecydował się rozwiązać gwardię pretoriańską, która okryła się hańbiącymi czynami. Pretorianie biorący udział w tych procederach zmuszeni zostali zdjąć ceremonialne zbroje i zakazano im zbliżać się do miasta na około 140 km pod karą śmierci. W miejsce starej gwardii Sewer powołał nową jednostkę złożoną z 50 tysięcy lojalnych żołnierzy, którzy zobozowani byli w Albanum, niedaleko Rzymu (prawdopodobnie po to, aby zagwarantować cesarzowi większą władzę).
W czasie swoich rządów Sewer zwiększył ilość legionów z 25/30 istniejących do 33 (powstały trzy nowe legiony zwane partyjskimi). Ponadto zwiększył ilość korpusów auxilia (numerii), które w większości uzupełnione zostały o wojowników ze wschodnich terenów Imperium. Dodatkowo podwyższono zarobki legionisty z 300 do 500 denarii. By zyskać poparcie armii, zezwolił legionistom zawierać małżeństwa, posiadać ziemię i zamieszkiwać w miastach poza obozami – przed ukończeniem służby. Reforma ta nie miała jednak na celu obniżania dyscypliny w armii rzymskiej, lecz była tylko zalegalizowaniem rzeczywistego stanu rzeczy.
Od wczesnego dzieciństwa Sewer był miłośnikiem prawa. Jako cesarz otaczał się prawnikami. Starał się bronić ubogich (humiliores) przed bogatymi (honestiores) i objąć opieką państwa wszystkich mieszkańców Imperium. Rozbudował administrację centralną o dwie nowe kancelarie cesarskie. Wielu afrykańskim miastom nadał statusy municypiów, a także prawo italskie, zwalniając je tym samym z podatków. Ze względów strategicznych oraz by zapobiec wojnom domowym, przeprowadził podział większych prowincji imperium, jak Syria, na mniejsze jednostki.
Rządy Sewera charakteryzowały się także prześladowaniami chrześcijan. Lokalne władze nie poszukiwały na siłę chrześcijan, jeżeli jednak już odkryto wyznawcę Chrystusa, kazano mu wyrzec się Jezusa i złożyć rzymskim bóstwom dar w ofierze. Jeśli tego nie uczynił, był skazywany na egzekucję. W 202 roku n.e. Sewer wydał rozporządzenie, które zakazywało przyjmowania wiary chrześcijańskiej i żydowskiej oraz zgromadzeń, co spowodowało nasilenie represji wobec tych grup (męczeństwo św. Ireneusza lub św. Perpetui). Edykt miał także pewne znaczenie w kontekście pojawienia się praktyki chrztu niemowląt w chrześcijaństwie.
W późnym 202 roku n.e. Sewer rozpoczął kampanię w prowincji Africa. W jego imieniu legat legio III AugustaQuintus Anicius Faustus walczył z Garamantami wzdłuż Limes Tripolitanus przez pięć lat, zajmując szereg osad, m.in. Cydamus, Gholaia, Garbia i stolicę Garamę, która znajdowała się około 600 km na południe od Leptis Magna.
W tym czasie walki toczono także w Numidii, którą poszerzono o osady Vescera, Castellum Dimmidi, Gemellae, Thabudeos, Thubunae i Zabi. Do 203 roku n.e. cała południowa granica rzymskiej Afryki została wyraźnie rozszerzona i ufortyfikowana. Pustynni Nomadowie nie mogli już bezpiecznie najeżdżać rzymskich posiadłości od strony pustyni. Sewerowi udało się sprawnie zabezpieczyć południowy limes.
W 208 roku n.e. cesarz Septymiusz Sewer udał się do Brytanii z ambitnym planem podboju Kaledonii (dzisiejsza Szkocja). Władca pojawił się tam na czele 40.000 żołnierzy. Tak opisuje te wydarzenia Herodian:
[…] otrzymał Sewerus list od namiestnika Brytanii z doniesieniem, że tamtejsi barbarzyńcy się burzą, napadają na kraj, uprowadzają zdobycz i szerzą wielkie spustoszenie; potrzebne są więc większe siły albo i obecność cesarza, by przyjść krajowi z pomocą. Sewerus przyjął tę wiadomość z zadowoleniem, nie tylko dlatego, że w ogóle z natury żądny był sławy i po zwycięstwach na Wschodzie i Północy oraz po zdobyciu tam przydomków zwycięskich rad był zdobyć dalsze trofea w walkach z Brytyjczykami, ale i dlatego, że chciał synów zabrać z Rzymu, by otrzeźwieli w skromnym życiu wojskowym, oderwani od zbytku i rozpustnego życia w Rzymie. Zapowiedział więc wyjazd do Brytanii, mimo że już był stary i chorował na gościec; ale jego siły duchowe były większe aniżeli jakiegokolwiek młodzieńca. Przeważną część drogi odbył niesiony w lektyce i nigdzie się dłużej nie zatrzymywał dla odpoczynku. Razem z synami przebył drogę prędzej, niżby można myśleć i oczekiwać, i przepłynąwszy Ocean stanął w Brytanii, po czym ściągnął ze wszystkich stron wojska i zabrawszy wielkie siły przygotowywał się do podjęcia działań wojennych.
Brytyjczycy przerażeni nagłym przybyciem cesarza, słysząc, że zgromadził przeciw nim bardzo wielkie wojska, wysłali do niego posłów i podjęli rozmowy w sprawie pokoju usiłując usprawiedliwić swoje przewiny. Ale Sewerus, któremu zależało na dłuższym pobycie w tym kraju, by nie wracać spiesznie z powrotem do Rzymu, chcąc nadto odnieść zwycięstwo i nad Brytyjczykami, a z nim i przydomek, odprawił z niczym ich posłów, a podjął przygotowania do walki.– Herodian, Historia Cesarstwa Rzymskiego, III 14
Wzmocnił wał Hadriana i odzyskał Wyżynę Południowoszkocką oraz umocnił wał Antoninusa. Na południe od tego muru zbudowano wielki na 165 akrów obóz w Trimontium (obecne Newstead), w którym to stacjonowała wielka armia cesarza. Następnie rzymskie siły wyruszyły na północ w głąb wrogiego terytorium. Cesarz prowadził armię śladami Juliusza Agrykoli, po drodze odbudowując opuszczone obozy i wznosząc nowe fortyfikacje wzdłuż wschodniego wybrzeża, m.in. Carpow, które mogło pomieścić 40 tysięcy żołnierzy.
Do 210 roku n.e. kampania Sewera poczyniła znaczące sukcesy, pomimo taktyki podjazdowej Kaledończyków oraz dużych strat w rzymskiej armii. Kaledończycy starali się o pokój, który cesarz gwarantował jedynie pod warunkiem oddania Środkowej Niziny. Może to być dowód dla teorii, jakoby Sewer chciał w tym miejscu stworzyć kolejną linię fortyfikacji.
Kaledończycy tracąc zapasy i czując, że sytuacja jest tragiczna doprowadzili do zawiązania się konfederacji, tzw.Maeatae i wystąpienia przeciwko Rzymianom. Sewer szykował już kolejną kampanię wojenną, która miała na celu eksterminację i zniewolenie ludności kaledońskiej. Plany jednak pokrzyżowała nieoczekiwana choroba cesarza.
Śmierć
Zmarł dnia 4 lutego 211 roku n.e. podczas wyprawy do Brytanii, w mieście Eboracum (obecny York). Na łożu śmierci miał poradzić synom: „Żyjcie w zgodzie, wzbogacajcie żołnierzy, a poza tym możecie gardzić wszystkim”. Tak tę sytuację przedstawia historyk Herodian:
Do tego Sewerus, który był już stary, zapadł na przewlekłą chorobę, skutkiem czego sam był zmuszony pozostać w domu, usiłował natomiast wysłać Antonina, by pokierował działaniami wojennymi. Jednakowoż Antoninus niewiele troszczył się o barbarzyńców, a starał zjednać sobie żołnierzy oczerniając brata, i tak działał, by wszyscy tylko na niego patrzyli, zabiegając wszelkimi sposobami o jedynowładztwo. Ojciec, który długo chorował i nie chciał umierać, wydał mu się nienawistny i uciążliwy. By pozbyć się go prędzej, namawiał lekarzy i służbę, by jakiś błąd popełnili w leczeniu starca. Wreszcie jednak Sewerus po ciężkich cierpieniach, strawiony głównie zgryzotą, zakończył swe życie, okryte, gdy chodzi o czyny wojenne, największą chwalą, jakiej nie posiadał żaden z dotychczasowych cesarzy. Bo nikt przed nim nie zgromadził tyle trofeów ani w wojnach domowych ze swymi przeciwnikami, ani w wojnach zewnętrznych z barbarzyńcami. Położył się na spoczynek po 18 latach panowania zostawiając jako następców swoich synów, którym przekazał po sobie zasoby pieniężne, jak nikt nigdy i siłę zbrojną nie do zwalczenia.
– Herodian, Historia Cesarstwa Rzymskiego, III 15
Po śmierci Sewer został ubóstwiony przez Senat jako divus Septimius Severus. Władzę po nim przejęli jego synowie: Karakalla i Geta, którzy byli wspierani przez swoją matkę Julię Domnę.
Karakalla kontynuował działania wojenne ojca, jednak z czasem zdecydował się na zawiązanie rozejmu. Już nigdy w późniejszych czasach Rzymianie nie zapuścili się tak głęboko w Kaledonię. Z czasem wycofali się na południe ustanawiając wał Hadriana północną granicą Imperium.
Podsumowanie
Rządy Sewera były z pewnością udane w odczuciu interesu państwowego. Septymiusz Sewer był silnym i ambitnym władcą, którego potrzebowało państwo w tym czasie. Państwo zostało silniej zcentralizowane, usprawnione oraz wzmocnione. Limes Tripolitanus zostało powiększone, co zabezpieczało Afrykę od południa i gwarantowało stały dopływ zboża do stolicy. Zwycięstwo nad Partami było definitywne i pozwoliło ustanowić nowe status quo na wschodzie. Jego polityka ekspansji oraz zwiększenia żołdu obciążała mocno budżet, co też było krytykowane przez historyków Kasjusza Diona i Herodiana. Zwykłe społeczeństwo odczuć mogło większy ciężar podatku, który w dużej mierze szedł na utrzymanie legionów na granicach. Ponadto moneta rzymska została zdeprecjonowana.
Sewer zasłynął także z wielu budowli. Oprócz łuku triumfalnego na rzymskim forum jego imię kojarzone jest z tzw. Septizodium, powstałym obiektem w 203 roku n.e., które nie miało prawdopodobnie większych funkcji praktycznych, a jedynie formę dekoracyjną. Ponadto cesarz wyraźnie wzbogacał swoje ojczyste miasto Leptis Magna, w którym to powstał kolejny łuk triumfalny z okazji jego wizyty w 203 roku n.e. Renowacjom poddano także pałac Flawiuszów, rezydencję cesarzy rzymskich na Palatynie.
