Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Scypion Afrykański Młodszy

(185 - 129 p.n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Rzeźba prawdopodobnie ukazująca Scypiona Afrykańskiego Młodszego
Zdjęcie: Carole Raddato | Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic license

Scypion Afrykański Młodszy urodził się w 185 roku n.e. Jego pełne imię i nazwisko to: Publiusz Korneliusz Scypion Emilian Afrykański Młodszy (Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus Minor). Zasłynął jako ostateczny pogromca Kartaginy w III wojnie punickiej. Rzecznik dawnych ideałów rzymskich, jednocześnie zwolennik kultury hellenistycznej i stoik oraz znakomity mówca.

Rodzina i wczesna kariera

Był drugim synem Lucjusza Emiliusza Paulusa, który był zwycięskim wodzem spod Pydny (168 rok p.n.e.), i jego pierwszej żony Papirii. Został adoptowany przez syna Scypiona Afrykańskiego Starszego. Już jako siedemnastolatek walczył u boku swojego ojca w bitwie pod Pydną. Jego żoną była Sempronia, siostra Tyberiusza i Gajusza Grakchów.

W roku 151 p.n.e., w wieku 34 lat, jako trybun wojskowy walczył w Hiszpanii.

Trzecina wojna punicka

Po wypowiedzeniu wojny Kartaginie przez Rzym, przybył do Afryki jako oficer w 149 roku p.n.e. Tam zasłużył się jako konsul w 147 roku p.n.e., kiedy III wojna punicka trwała już trzeci rok. Appian z Aleksandrii w „Historii rzymskiej” tak opisał przygotowania Kartagińczyków do wojny:

Gaje święte, wszystkie świątynie i wszelkie inne obszerniejsze place zamieniły się w warsztaty, w których zarówno mężczyźni, jak i kobiety pracowali dniem i nocą (…) wyrabiali codziennie 100 tarcz, 300 mieczów, 1000 pocisków do katapult, 500 oszczepów i włóczni oraz katapult tyle ile zdołali. Z braku innego włosia kobiety obcięły sobie włosy, z których wyrabiano liny do napinania wyrzutni (…) Kartagińczycy z takim zapałem przygotowywali się do wojny.

Appian z Aleksandrii, Historia rzymska, XIX.93

Zniszczenie Kartaginy,  Radu Oltean. Obrazek ukazuje moment samobójczej śmierci żony i dwóch synów kartagińskiego wodza Hazdrubala. Wszyscy rzucili się w ogień palącej się świątyni po tym jak Hazdrubal poddał Kartaginę Rzymianom.
Autor: Radu Oltean

Scypion Młodszy od razu zabrał się za energiczne działania. Błyskotliwym atakiem w 146 roku p.n.e. wtargnął do miasta i zajął je. Zakończył tym samym trwającą 4 lata III wojnę punicką. Po powrocie do Rzymu odbył triumf i otrzymał przydomek „Africanus”.

W wyniku głodu panującego w stolicy Kartaginy, podczas ostatnich miesięcy oblężenia, zginęło wielu Kartagińczyków. Scypion pragnął zachować Kartaginę, lecz nie spotkało się to z poparciem Senatu. Kartagina na rozkaz senatu rzymskiego została doszczętnie zniszczona (burzenie miasta trwało 17 dni), a ziemia na której miasto się znajdowało przeklęta. Tereny byłego państwa przekształcono w nową prowincję Afrykę, a mieszkańców wysiedlono, wymordowano, a pozostałych przy życiu (50 tysięcy) sprzedano w niewolę. Tereny Kartaginy zostały zaanektowane i według systemu rzymskiego przekształcone w prowincję Africa.

Dalsza kariera

W 134 roku p.n.e. został ponownie konsulem. W tym samym roku wyjechał do Hiszpanii jako dowódca w wojnie z Numancją. Zdobył ją w 133 roku p.n.e. W tym samym roku odbył triumf w Rzymie i otrzymał kolejny przydomek „Numantibus”.

W roku 142 p.n.e. został cenzorem. Był miłośnikiem i mecenasem kultury i filozofii greckiej. Przyjaźnił się z Terencjuszem, w jego otoczeniu przebywali poeta Lucyliusz, historyk Polibiusz i filozof Panajtios. Wraz z innymi wybitnymi postaciami Rzymu stworzył krąg Scypiona.
W roku 129 p.n.e. stracił poparcie, ponieważ sprzeciwił się reformom rolnym Tyberiusza Grakchusa.

Śmierć

Zmarł nagle w 129 roku p.n.e., a jego śmierć pozostała niewyjaśniona, przypuszcza się, że został zamordowany przez zwolenników Grakchów.

Scypion był przeciwnikiem reform rolnych braci Grakchów, polegających na przyznaniu plebsowi działek ziem rolnych. Tak jak przybrany ojciec był zwolennikiem i krzewicielem kultury greckiej. Z map zniknęło odradzające się po drugiej wojnie punickiej państwo kartagińskie, otwierając drogę do dalszej ekspansji rzymskiej w Afryce. Jego akcje w Hiszpanii powiększyły rzymski stan posiadania w tej prowincji. Był on jednym z twórców podwalin późniejszego potężnego Imperium Romanum.

Źródła wykorzystane
  • Appian z Aleksandrii, Historia rzymska

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów