Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Antonia Młodsza

(31 stycznia 36 p.n.e. - 1 maja 37 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Popiersie Antoni Młodszej.

Antonia Młodsza (Julia Antonia Minor) urodziła się dnia 31 stycznia 36 roku p.n.e. w Atenach. Była drugą, obok Antonii Starszej, córką Marka Antoniusza i Oktawii Młodszej. Żona Druzusa Starszego i matka Germanika oraz przyszłego cesarza Klaudiusza.

Młodość i pochodzenie

Wkrótce po urodzeniu wróciła wraz z matką i rodzeństwem z Aten (gdzie Oktawia i Antoniusz wychowywali dzieci Oktawii z Gajuszem Klaudiuszem Marcelusem i dzieci Antoniusza z jego wcześniejszego małżeństwa oraz jej starszą siostrę Antonię Starszą) do Rzymu i praktycznie nie znała własnego ojca, który w 32 p.n.e. przeprowadził rozwód z Oktawią, a w 30 p.n.e. popełnił samobójstwo.

Antonia Młodsza ze względu na swoje pochodzenie odziedziczyła duże posiadłości w Italii, Grecji i Egipcie. Była bogatą i wpływową kobietą, która przyjmowała petentów – ci w zamian za pomoc oferowali jej swoje usługi. Antonia była ulubioną siostrzenicą pierwszego cesarza rzymskiego, Augusta, powszechnie podziwianą za swoje cnoty i urodę. Miała wielu przyjaciół, w tym: bogatego Żyda Aleksandra Alabaracha czy Lucjusza Witeliusza – ojca przyszłego cesarza Witeliusza.

Małżeństwo z Druzusem I

W 16 roku p.n.e. Antonia poślubiła wodza i konsula Druzusa I – syna cesarzowej Liwii, żony Augusta z jej pierwszego małżeństwa, młodszego brata cesarza Tyberiusza. Z ich związku narodziło się kilkoro dzieci, jednak tylko troje przeżyło: Germanik, Klaudiusz i Liwilla. Będąc matką Germanika i Klaudiusza, babką Kaliguli i prababką Nerona jest przykładem kobiety, która w okresie pryncypatu zajmowała równie prominentną i wpływową pozycję jak mężczyźni. Jej mąż zmarł w czerwcu 9 roku p.n.e. w wyniku komplikacji po upadku z konia.

Wpływowa kobieta

Antonia nie wyszła ponownie za mąż, mimo nacisków ze strony Augusta. Wychowywała w Rzymie najpierw swoje dzieci, a potem wnuki. W roku 29 n.e., kiedy zmarła Liwia, Antonia zaopiekowała się Kaligulą, Agrypiną Młodszą, Julią Druzyllą i Liwillą oraz Klaudią Antonią. Poprzez fakt, że w latach 29 do 32 n.e. w jej domu wychowywał się późniejszy cesarz Kaligula, między innymi dzięki temu uniknął zagłady, która spotkała jego rodzinę z rąk Tyberiusza i Sejana. Antonia też zdołała przekonać Tyberiusza, że Sejan dąży do objęcia władzy i spowodowała zgubę znienawidzonego dowódcy gwardii pretoriańskiej.

Moneta z wizerunkiem Antoni Młodszej.

Jego kochankę, a własną córkę Julię Liwillę według przekazu Kasjusza Diona zamknęła w pokoju i zagłodziła na śmierć. Swojego syna, przyszłego cesarza Klaudiusza, z powodu jego licznych chorób i fizycznych ułomności traktowała bardzo źle. Nazywała go publicznie potworem i głupcem. Odziedziczyła po ojcu Marku Antoniuszu przywiązanie do Egiptu i wprowadzała do Rzymu hellenistyczny styl królewski.

Gdy w marcu 37 roku n.e. zmarł Tyberiusz, a jego miejsce zajął Kaligula, nowy władca spowodował, że senat przyznał jej takie same honory i tytuł Augusta, jakie przysługiwały żonie Augusta, Liwii. Ostatecznie ona sama jednak odrzuciła tę propozycję.

Wkrótce Kaligulę rozdrażniły próby udzielania mu rad przez Antonię. Według Swetoniusza miał jej powiedzieć: „Zapamiętaj sobie, że mnie wszystko wolno i w stosunku do wszystkich”. Antonia mocno skrytykowała Kaligulę za wydanie rozkazu zabicia swojego kuzyna Gemellusa za rzekome spiskowanie – Gemellus był także wnukiem Antoni. Mając dość Kaliguli i jego zachowania (prawdopodobnie została także zmuszona) zdecydowała się popełnić samobójstwo. Tak opisuje to Swetoniusz

Swej babce, Antonii, odmówił posłuchania w cztery oczy bez obecności dowódcy pretorianów, Makrona. Przez tego rodzaju upokorzenia i złośliwości spowodował jej śmierć, a nawet ją otruł, jak twierdzą niektórzy. Gdy umarła, nie dopuścił do żadnych uroczystości pogrzebowych i nie opuszczając stołu spoglądał z dala na płonący stos.

Swetoniusz, Żywoty Cezarów: Kaligula, 23

Śmierć

Zmarła dnia 1 maja 37 roku n.e. Antonia Młodsza była niezwykle wpływową Rzymianką i dowiodła, że kobieta w Rzymie mogła pełnić ważną rolę w życiu społeczno-politycznym państwa. Antonia była także długowieczna – przeżyła swojego męża, najstarszego syna i kilkoro ze swoich wnuków.

Klaudiusz po wstąpieniu na tron w 41 roku n.e. nadał pośmiertnie tytuł Augusta swojej matce. Jej urodziny stały się świętem publicznym, w czasie których składano ofiary oraz miały miejsce igrzyska.

Źródła wykorzystane
  • Appian z Aleksandrii, Historia Rzymska
  • Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela
  • Kasjusz Dion, Historia rzymska
  • Plutarch, Żywoty sławnych mężów: Antoniusz
  • Swetoniusz, Żywoty Cezarów: Kaligula

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów